Film en (klassieke) muziek
2014-15 Een genre dat ik nog niet eerder heb beschreven is de muziek die in films opduikt. Vaak ondersteunend maar soms ook heel expliciet waardoor het echte muziekfilms worden. Ik ben opgegroeid met Saturday Night Fever en Grease. Posters van Olivia Newton John en John Travolta hingen bij bijna elke tiener aan de muur. Elke beweging van Travolta werd minutieus gevolgd. Een hele 'spannende' film waarbij de combinatie van acteren en muziek in elkaar overvloeiden was voor mij The Graduate. Een film uit 1967 maar ik zal hem ergens in mijn jeugd hebben gezien. De muziek van Simon and Garfunkel, met natuurlijk Mrs Robinson, sloot naadloos aan bij de sfeer die Anne Bancroft en Dustin Hoffman neerzetten.
Reuzenstappen zettend in de filmhistorie wil ik twee voorbeelden noemen waarbij ik door de film in aanraking ben gekomen met (semi) klassieke muziek. Om te beginnen is dat Intouchables uit 2011. Een pracht van een Franse film waarin een onwaarschijnlijke vriendschap opgroeit tussen de fysiek volledig verlamde miljonair Philippe en zijn verzorger Driss. De uit Senegal afkomstige Driss is voor galg en rad opgegroeid in de spelonken van Parijs. De muzikale voorkeur van de mannen komt met enige regelmaat langs (bijvoorbeeld Earth Wind and Fire versus Vivaldi). De beelden worden gelardeerd met de zoet gevooisde pianoklanken van Ludovico Einaudi. Op het eerste gehoor eenvoudige composities, hij wordt niet voor niets een minimalist genoemd, maar deze eigentijdse klassieke muziek vind ik zeer rustgevend. Vóór de film Intouchables had ik nog nooit van deze 58-jarige Italiaan gehoord. Nu luister ik af en toe naar 'Islands'; een mooi verzameloverzicht van zijn werk.
Een andere film waarbij de symbiose tussen muziek en acteren de perfectie benadert is Philadelphia (1993). Het plot: een succesvolle advocaat (Tom Hanks) wordt ontslagen omdat hij incompetent gehandeld zou hebben. De werkelijke reden is echter dat het zichtbaar is dat hij Aids heeft. Hij vecht zijn ontslag samen met Denzel Washington succesvol aan maar overlijdt uiteindelijk aan de gevolgen van zijn ziekte. Zowel Bruce Springsteen (Streets of Philadelphia) als Neil Young (Philadelphia) kregen een Oscar-nominatie voor hun muzikale bijdrage aan de film. Springsteen kreeg hem maar hij verklaarde later dat het mooi zou zijn geweest wanneer hij hem samen met Neil Young had ontvangen. In de slotscène (na het overlijden van Hanks) hoor je het nummer van Young. Probeer het dan maar eens droog te houden. Ook Peter Gabriel en Sade sieren de soundtrack met mooie bijdrages.
De scène die echter altijd op mijn netvlies zal blijven staan is wanneer Hanks een monoloog houdt gedurende La mamma morta van Maria Callas. De pijn die naar boven komt, de liefde voor de muziek die door Hanks wordt beschreven, de hartverscheurende stem en uithalen van Callas. Elke keer is het weer kippenvel. Opera stond altijd zover van me af maar vanaf het moment dat ik deze scène heb gezien sta ik open voor een operabezoek.
Het moet er nog steeds van komen maar ik weet zeker dat het eens gaat gebeuren.