Onbekend maar uiteindelijk toch bemind
2013-44 Stel je eens voor: je hebt een groot talent maar tijdens je leven wordt dit niet onderkend of ontdekt. Het is bij een aantal hele grote namen in de wereldgeschiedenis gebeurd. Dan heb ik het niet over bijvoorbeeld Rembrandt van Rijn die weliswaar berooid aan zijn einde kwam maar die gedurende zijn leven wel beroemd was en vele schilderijen heeft verkocht.
Voorbeelden van mensen die pas na hun dood bekend zijn geworden zijn de beroemde dichteres Emily Dickinson (te verlegen om überhaupt haar gedichten uit te willen geven), een van de belangrijkste schrijvers van de 20ste eeuw Frans Kafka (veel werk was niet klaar om gepubliceerd te worden) en dé schilder van de 19e eeuw Vincent van Gogh (zeer laag zelfbeeld wat uiteindelijk op 37-jarige leeftijd leidde tot zelfmoord; tijdens zijn leven heeft hij waarschijnlijk slechts één schilderij verkocht). Om het wat dichter bij mijn muzikale huis te zoeken: blueszanger Robert Johnson groeit pas na zijn dood uit tot mytische proporties. Pas één jaar voor zijn dood (Johnson stierf op zijn 27ste, een leeftijd waar meer rock-'n-rollhelden het leven lieten) liet hij zijn erfenis achter door 29 nummers op de plaat vast te leggen. Bob Dylan, Muddy Waters, Eric Clapton en heel veel anderen zijn door hem geïnspireerd.
Ik wil je meenemen naar het Detroit aan het eind van de jaren zestig. In schimmige lokale kroegen treedt daar in zijn vrije tijd een man met zijn gitaar op. Overdag werkzaam in de bouw (als sloper) en 's avonds bezig met zijn passie: het maken van folkmuziek. Mexicaans bloed, lang haar, goede looks en zeer bescheiden. Hij stond regelmatig met zijn rug naar het publiek. Toch werd hij opgemerkt door het kleine platenlabel Sussex Records. Deze ziet wel wat in de man en besluit twee platen met hem op te nemen. In 1970 ziet de elpee Cold fact het levenslicht; een jaar later volgt Coming from reality. Onze Mexicaan is dan al bijna dertig jaar. In zeer kleine kring worden de platen bewierookt. Hij wordt de 'Mexican Bob Dylan from Detroit' genoemd. Dat is natuurlijk hartstikke leuk maar de geuzennaam komt Detroit niet uit. Want zijn elpees worden niet opgepakt en totaal niet verkocht. In 1973 vindt hij het allemaal wel prima en wordt hij weer sloper, studeert filosofie en is zelfs burgemeesterskandidaat. Hij leidt een armoedig maar tevreden bestaan.
Maar soms, heel soms, gebeuren er zaken in het leven waar je geen weet van hebt; waar je ook geen vat op hebt. Het blijkt dat zijn platen begin jaren zeventig toch zijn opgepikt in zowel Australië als (vooral) Zuid-Afrika. In Zuid-Afrika kent 'iedereen' onze onbekende vriend. De anonimiteit en naamloosheid zijn plotsklaps verdwenen: Rodriguez (10-07-1942) is daar een grootheid. Maar de hoofdpersoon in kwestie heeft hier geen enkele weet van! Het is ongelofelijk maar waar. Terwijl de mensen in Zuid-Afrika denken dat Rodriguez zich tijdens een concert zich om het leven heeft gebracht, leeft hij zijn eenvoudige leven in Detroit. Twee fans zijn gebiologeerd door de mysteries rondom Rodriguez en gaan op zoek naar antwoorden rondom hun held. Hun held waarvan ze denken dat hij al lang is overleden.
Om een lang verhaal kort te maken: in 1998 vinden ze Rodriguez; ze brengen hem naar Zuid-Afrika waar hem een heldenontvangst wacht. Hij treedt er op voor diverse uitverkochte zalen. Vanaf die tijd pakt hij weer regelmatig zijn gitaar op maar wereldfaam wordt zijn deel naar aanleiding van een documentaire over zijn leven. In 2012 wordt de met een Oscar bekroonde Searching for Sugar Man uitgebracht. Een geweldig document die de man in al zijn eenvoud laat zien.
Ontroerend dat Rodriguez op hoge leeftijd toch nog de eer krijgt die hem zo toekomt. Iets wat Dickinson, Kafka, Van Gogh en Robert Johnson niet mochten ervaren.