202: Verwarrende, verontrustende tijden
Waar is de tijd gebleven dat het allemaal nog betrekkelijk eenvoudig leek? Dat alles in tegenpolen was samen te vatten: goed versus kwaad, oostblok tegen het westen, kapitalisme/communisme, zwart-wit, liefde/haat, goede tijden slechte tijden.
Het is niet meer zo eenduidig. Onze samenleving, de wereld is een complex geheel geworden. In de afgelopen decennia zijn landsgrenzen vervaagd; ontelbare subculturen ontstaan en de digitale revolutie heeft de globalisering verder gevoed. Een ontwikkeling van vele jaren die in zijn algemeenheid als vooruitgang wordt gezien. Maar de meningen raken steeds verder verdeeld.
Een tweedeling ontstaat: langetermijn- versus kortetermijndenken. Ons klimaat, de opwarming van de aarde, is een vraagstuk waarmee we onze kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen opzadelen wanneer we nu geen maatregelen nemen. Door overconsumptie hopen de afvalbergen zich op; circulair denken kan hier een (gedeeltelijke) oplossing bieden. De fossiele brandstoffen aardolie, aardgas en kolen raken op. We zullen op zoek moeten naar alternatieven. Allemaal onderwerpen waar een lange adem voor nodig is; die ontzettend veel investeringen vergen. Omdat het rendement hiervan niet direct is te meten zijn dit impopulaire onderwerpen op de politieke kalender.
Honger naar macht is van alle tijden en de populisten van vandaag de dag spelen in op deze verwarrende tijden. Door de vraagstukken te versimplificeren, spierballentaal te gebruiken en de overbekende worst voor te houden dat alles beter wordt winnen ze snel terrein. Het oude adagium 'nationalisme' wordt weer van stal gehaald. Consequentie daarvan is overigens dat een deel van de eigen inwoners op grond van huidskleur, geloof of anderzijds nietsontziend worden buiten gesloten.
Hoe is het mogelijk dat een aanstaand wereldleider ermee wegkomt om een muur te willen bouwen tussen Mexico en de VS, vrouwen als tweederangs burgers kwalificeert en zich discriminerend uitlaat over allerlei bevolkingsgroepen. Die het klimaatverdrag verwerpt; die miljoenen burgers de zorgverzekering wil ontnemen. Die met zijn twitterberichten zorgt voor verdere polarisering. Berichten waarvan ik denk: nu gaat hij echt de grens van het toelaatbare over. Waar jij en ik (terecht) om zouden worden vervolgd. Reactie van journalist Jelle Brandt Corstius: 'wen er maar aan'. Maar ik wil hier helemaal niet aan wennen.
Verontrustende tijden zijn het. Ik wil er niet eens aan denken waar dit toe kan leiden. Ik begrijp dat er veel lef en overtuigingskracht nodig is maar waarom kunnen we niet het beste van alle werelden combineren. Globalisering én regionalisering. Iedereen in zijn waarde laten als het gaat om geloof, huidskleur of sexualiteit. Laten we juist energie halen uit onze verschillen. Met één universele 'baas' als leidmotief: Liefde. Of zoals rapper Typhoon het zegt: Lobi da basi.
Idealistisch? Wereldvreemd? Liefde maakt blind? Het zal allemaal wel kloppen maar laat mij nu ook eens dromen.