174: Het Engeland van Joy Division
Het beeld van Engeland in de jaren zeventig en tachtig kan worden opgetekend in zwart en wit. Of beter gezegd asgrauw. Het waren de jaren waarin The Iron Lady, Margaret Thatcher, met harde hand regeerde. Veel bedrijven (onder meer de kolenmijnen) werden gesloten. Het straatbeeld werd doorspekt met verlaten fabrieksterreinen met ingeslagen ruiten. Het leven was voor vele gezinnen uitzichtloos. Er heerste grote werkloosheid.
In deze desolate omstandigheden gedijt de muziekscene vanzelfsprekend uitstekend. Na de snelle opkomst en ondergang van de punkbeweging volgde de new wave. Een muziekstijl die als donker, meeslepend en zweverig kan worden geduid. Vanaf de jaren negentig wordt dit omgevormd tot gothic. Joy Division is het belangrijkste uithangbord van de new wave beweging. Anton Corbijn maakte met de film Control een treffend tijdsbeeld van deze periode.
Ian Curtis is een dolende ziel, wonend in Manchester, die luistert naar de muziek van David Bowie en Iggy Pop. Hij werkt wel; nota bene op een arbeidsbureau waar hij de grote populatie arbeidslozen aan een baan probeert te helpen. Op 19-jarige leeftijd sluit hij zich aan bij de op dat moment zangerloze band van gitarist Bernard Sumner, bassist Peter Hook en drummer Stephen Morris: Joy Division is geboren.
Twee platen later, 18 mei 1980, wordt de band ontbonden omdat Curtis zichzelf heeft verhangen. In de loop der jaren wordt de importantie van de albums Unknown Pleasures en Closer steeds groter. De vervreemdende sfeer en de teksten over verval, angst, woede en eenzaamheid zorgen ervoor dat ze stijliconen van een tijdperk worden.
De resterende leden zijn verder gegaan als New Order. Tot op de dag van vandaag bestaat deze band; echter zonder Peter Hook. Hooky heeft in 2007 de band verlaten. En wat wil nu het geval: afgelopen week deed Peter Hook een concerttour langs zes Nederlandse podia. Daarbij speelt hij integraal beide albums van Joy Division, terwijl hij zijn eigen voorprogramma verzorgt met muziek van New Order.
Omdat ik dit jaar veel naar Bowie en Pop heb geluisterd en het me intrigeert om via Hooky in een tijdmachine te stappen naar het Manchester van de jaren zeventig ben ik naar het concert in Zwolle geweest. Peter Hook is ondertussen 60 jaar, moet tussen de nummers door regelmatig flink uitblazen van de inspanning, is een matige zanger en zijn zoon speelt meer baspartijen dan Hooky zelf. Maar wat veel belangrijker is, het stuwende basspel is er nog steeds en de drummer speelt retestrak waardoor het kenmerkende geluid van Joy Division goed wordt neergezet. En hier staat wel een man die bijna veertig jaar geleden aan de basis stond van twee baanbrekende albums. Hij heeft destijds door de straten van Manchester gezwalkt, heeft lol getrapt met Curtis en de andere bandleden en zijn van hot naar her door het land gecrosst om enige bekendheid te vergaren.
De roots van Hooky verloochenen zich niet, een op en top working class hero, een gewone Engelsman in hart en nieren. Ik heb van hem en zijn muziek genoten.