123 Anton Corbijn: Enjoy the silence
Wat hebben Depeche Mode, Metallica, Rolling Stones en U2 met elkaar gemeen? Allemaal hebben ze in de lens gekeken van Anton Corbijn (AC). Net zo als trouwens bijvoorbeeld Philip Seymour Hofman, Robert de Nero en Nelson Mandela. Dit is nog maar een ultrakort overzicht van namen waar AC gedurende zijn leven mee in aanraking is gekomen.
In veel gevallen is dit niet voor een eenmalige fotorapportage; AC werkt bijvoorbeeld al sinds 1982 met U2. Verder is hij voor Depeche Mode imagobepalend geweest. Niet alleen met foto's maar ook voor wat betreft de decors en registratie van liveoptredens heeft AC een beslissende vinger in de pap.
Wie had dit kunnen denken van deze bijna 60 jarige domineeszoon die opgroeide in Strijen, Zeeland. Een verlegen, teruggetrokken jongen die niets aan het leven leuk vond. Over die tijd zegt hij in reflectie dat hij depressief was; zonder emotionele band met zijn ouders. Zijn venster naar de buitenwereld vond hij in de muziek. Een platenhoes en het draaien van een album waren voor hem de ultieme uitlaatklep; dagdromend over een ander leven.
Exemplarisch voor zijn verlegenheid is de wijze waarop AC met fotograferen in aanraking komt. Om zich een houding te geven tijdens het bezoeken van popconcerten verschool hij zich achter de camera van zijn vader. Zijn internationale doorbraak heeft hij te danken aan Ian Curtis. Volgens mij identificeerde AC zich volledig met de zanger van Joy Division. Curtis is een loner die zijn uitweg in de muziek zoekt. De foto van Joy Division in de metro waar Curtis als enige, achteromkijkend, de lens opzoekt is een toevalstreffer. Maar wat voor een. Het leven van Curtis wordt in deze ene foto samengevat. Een halfjaar later pleegt hij zelfmoord.
Corbijn is geen gemakkelijke man; vooral niet voor zichzelf. In interviews lijkt hij zich vaak ongemakkelijk te voelen. Er straalt een stuk eenzaamheid van hem af. Gelukkig zeggen de mensen waarmee hij samenwerkt dat hij humor bezit. Maar hij is nooit helemaal tevreden. Op zich een goede eigenschap maar kijkend naar zijn oeuvre kan een standbeeld voor de man worden opgericht.
In zijn woonplaats Den Haag is tot 21 juni a.s. de overzichtstentoonstelling 'Hollands deep & 1-2-3-4' in het Gemeentemuseum en Fotomuseum te bewonderen. AC zijn werk is een weerspiegeling van zijn karakter en uitstraling. Lopend door de musea word ik geconfronteerd met diverse emoties. AC zijn werk is beklemmend, absurdistisch, desolaat, goudeerlijk, echt. Maar bovenal wonderschoon. Bij de overzichtswand van R.E.M. stroomt er een warme gloed door mijn lichaam. De afdrukken van Michael Stipe pakken me bij mijn kladden. Een vreemde gewaarwording.
Het leven van Anton Corbijn lijkt op een succesvol jongensboek. De verlegen jongen uit Strijen heeft uiteindelijk zijn dagdromen uit zien komen. Met zijn talent, durf en keihard werken is Corbijn de grootste Nederlandse fotograaf van de wereld geworden. Ik heb daar diep respect voor.