193: Kunst in Lugano
Het meer van Lugano, Lago di Como, Lago Maggiore, Monte Brè met funicolare, de Ronde van Lombardije, het bergdal Valle Verzasca met o.a. stuwmeer en de stenen brug ponte dei salti, Ascona en Milaan. Zomaar wat indrukken van activiteiten van ons vierdaags bezoek aan mijn nicht Marjan en haar man Luciano. En heerlijk eten, drinken, verdieping van de relatie en kunstbeleving.
Marjan is 26 jaar geleden haar passie, skiën, achterna gegaan en is blijven hangen in Zwitserland. Al jaren woont ze in een voorstadje van Lugano. In het kanton Ticino dat aan de zuidkant door Italië wordt omsloten. De voertaal, en ook het temperament, is vanzelfsprekend Italiaans.
Kunstbeleving dus: onze gastgevers hebben hun hart verpand aan de kunst. Kunst in allerlei vormen: schilderijen, beelden, houtsnijwerken. Tijdens ons verblijf hebben we een expositie bezocht; iets wat ze zelf ook met enige regelmaat organiseren. Kunst is een behoorlijk containerbegrip. Wat wordt onder kunst verstaan? Waar houdt ambacht op en begint de kunst? Bindend element is mijns insziens dat de kunstenaar uiting geeft aan zijn gevoel. Gevoel dat enerzijds wordt gevoed door de waan van de dag en anderzijds door de wereld waarin we leven. De essentie van het leven wordt door kunstenaars gevisualiseerd; op hun eigen wijze. Hoe mooi is dat?
Hoe zit dat met muziek: is dat ook kunst? De scheidslijn tussen wel of geen kunst is eigenlijk niet te maken. De eenheidsworst, het negen-tot-vijfproduct dat met vakmanschap is gemaakt, is dat kunst? Een voorbeeld hiervan is de Zweedse producent Max Martin die al vele wereldhits heeft gecomponeerd voor Britney Spears, Katy Perry, Kelly Clarkson en recentelijk Justin Timberlake (Can't stop the feeling). Is zijn muziek geen kunst terwijl de als kunstzinnig bekend staande band Radiohead ook vele uren moeten schaven in de studio om tot hun eindproduct te komen? Eigenlijk is het een zinloze discussie.
Maar goed, ik dwaal af. Onze gastgevers luisteren graag naar muziek. Luciano heeft mijn hart gestolen door zich sterk te maken voor Piotr Nikiforoff. Hierdoor heeft de Russische violist en dirigent de cd Carosello Mio op kunnen nemen. Marjan heeft de Italiaanse muziekcultuur omarmd. De artiesten die vooral in Nederland bekend zijn ben ik niet tegengekomen. Geen Eros Ramazzotti, Zucchero Fornaciari of Andrea Bocelli. Zelfs niet de Italiaanse platen van Marco Borsato.
Ze vertelt enthousiast over Lucio Battiste en Lucio Dalla. Singer-songwriters die allebei zijn overleden. Battiste was groot in Italië in de jaren zeventig. Met name de songteksten spreken haar aan: 'eenvoudig maar toch veelzeggend'. Net zo als Battiste zegt de naam Lucio Dalla mij niets. Toch kennen we hem allemaal in Nederland. Hij is namelijk de componist van Caruso. Luciano Pavarotti heeft van dit nummer een wereldhit gemaakt.
Het waren vier inspirerende dagen; vooral de gastvrijheid zal ons bijblijven.